Η Εβραική Κοινότητα Βέροιας

    Η εβραϊκή παρουσία στη Βέροια χρονολογείται από τα ρωμαϊκά χρόνια. Την εποχή εκείνη (50 ή 51 και 57 μ.Χ.) επισκέφθηκε την πόλη ο Απόστολος Παύλος και κήρυξε στη συναγωγή της. Αν και δεν διαθέτουμε συγκεκριμένα στοιχεία, είναι πιθανό ότι υπήρχε μία μικρή εβραϊκή κοινότητα στη Βέροια στα ρωμαϊκά και στα βυζαντινά χρόνια. Η κοινότητα αυτή διευρύνθηκε προς το τέλος του 15ου αιώνα με την άφιξη πολυάριθμων Εβραίων από την Ισπανία και την Πορτογαλία.
    Η εβραϊκή κοινότητα της Βέροιας διατηρούσε πάντοτε στενότατους δεσμούς με τις γειτονικές μεγάλες εβραϊκές κοινότητες της Θεσσαλονίκης και του Μοναστηρίου. Τη μνημονεύει ο Τούρκος περιηγητής Εβλιγιά Τσελεμπή, που επισκέφθηκε την πόλη το 1668. Επίσης ο Γερμανός ιστορικός A. Stuck, ο οποίος πέρασε από τη Βέροια στις αρχές του 20ου αιώνα, αναφέρει την ύπαρξη 600 Ισπανοεβραίων. Το 1943 κατοικούσαν στη Βέροια 850 Εβραίοι, από τους οποίους οι 680 εκτοπίστηκαν και εξοντώθηκαν από τους Γερμανούς Ναζί κατακτητές στο στρατόπεδο του θανάτου Άουσβιτς - Μπίρκεναου. Σήμερα κατοικούν στη Βέροια δύο εβραϊκές οικογένειες.

Αθλητές που μετέφεραν την Ολυμπιακή Φλόγα μέσα στον Νομό Ημαθίας (Μόσχα, 1980)

Εξήντα συνολικά δρομείς μετέφεραν μέσα στο Νομό μας την Ολυμπιακή Φλόγα. Από τα όρια του Νομού Κοζάνης μέχρι την Πλ. Ωρολογίου της Βέροιας και απ΄εκεί στα όρια του Νομού Θεσσαλονίκης.

Για την ιστορία δημοσιεύουμε πιο κάτω τα ονόματα των δρομέων - μαθητών ή αθλητών, υποσημειώνοντας ότι την Ολυμπιακή Φλόγα παρέλαβε στα όρια του Νομού μας ο αθλητής των δρόμων αντοχής Κων/νος Καραντουμάνης, ενώ στα όρια της Θεσσαλονίκης την παρέδωσε ο βαδιστής Νίκος Κελεπούρης. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι την φλόγα στην Πλ. Δικαστηρίου έφερε το βράδυ της Δευτέρας ο Ανδρέας Παντελίδης.

Αναλυτικά οι δρομείς που ανά χιλιόμετρο μετέφεραν την Ολυμπιακή Φλόγα είναι (σε παρένθεση το αγώνισμα που επιδίδονται):

Αποκριάτικη Παράδοσι...

Αν και κάπως συγκρατημένα λόγω του γενικότερου κλίματος που επικρατεί και που οφείλεται σε εξωτερικούς παράγοντες, οι Βεροιώτες γλέντησαν ξαθ εφετεινές αποκριές με κέφι. Το τελευταίο ιδιαίτερα Σαββατοκύριακο της αποκριάς, όλα τα Κέντρα και οι ταβέρνες της πόλεως μας ήταν κατάμεστα από κόσμο που έπινε, έτρωγε και γλεντούσε.

Τα καρναβάλια δεν έλλειψαν από τους δρόμους. Πολλές παρέες νέων κυρίως, ντύθηκαν ομαδικά δημιουργώντας την απαραίτητη για τις μέρες ευχάριστη αποκριάτικη ατμόσφαιρα.

Στη φωτογραφία μας δυό φανατικοί φίλοι της αποκριάτικης παραδόσεως. Είναι οι αδελφοί Δροσινού οι οποίοι, όπως κάθε χρόνο, έτσι και εφέτος, για μερικές ημέρες της τελευταίας εβδομάδος με την γραφική εμφάνισι της φωτογραφίας, γλέντησαν, νύκτα μέρα, έχοντας "αγκαζέ" τοπικό συγκρότημα λαικών οργάνων.

Εφημερίδα "Βέροια", Σάββατον 29 Μαρτίου 1975

Η πρώτη φιλαρμονική της Βέροιας

Μιά ιστορική φωτογραφία παρμένη στις 15 Απριλίου 1901 μπροστά απ' το προαύλιο του Μελετείου Παρθεναγωγείου, εικονίζει το Πρεδρείο του συλλόγου της "Μελίσσης" και τα μέλη της Μπάντας του μουσικού ομίλου. 

Πρόκειται για την πρώτη μπάντα της Βεροίας που είχε 35 μέλη και που τις βάσεις της για ένα εξάμηνο τις έδωσε ο εξ Ιταλίας Σινιρό Πετσιώτης, για να πάρη την διεύθυνσι από το 1902 μέχρι το 1914 ανιδιοτελώς ο διδάσκαλος Εμμανουήλ Ζάχος με βοηθό τον Εμμανουήλ Φουντούκα.

Στην φωτογραφία διακρίνονται: Σ ε ι ρ ά   π ρ ώ τ η (καθιστοί) εξ αριστερών προς τα δεξιά: Εμμ. Παπαδήμας, Γεώργ. Τζίκας, Αντώνιος Ζαφάρας, Θεμιστ. Μπουλασίκης, Εμμ. Φουντούκας. 

Σ ε ι ρ ά   δ ε υ τ έ ρ α (καθιστοί) Προεδρείο, Εξ αριστερών προς τα δεξιά: Θωμ. Χατζηνικολάκης, Στ. Μαλούτας, Σινιόρ Πετσιώτης, μουσικός, Στ. Σακελλαρίδης, Αναστ. Αντωνιάδης, Αριστ. Ζωγράφος.

Σ ε ι ρ ά   τ ρ ί τ η (όρθιοι) εξ αριστερών προς τα δεξιά: Δημ. Τσιτσάνης, Εμμ. Σοφυρλής, Αντών. Καρατζόγλου, Δ. Κανάκης, Δημοσθένης Δαβόρας, Γρηγ. Ωρολογάς, Κ. Παρναβέλας, Δημοσθένης Λυγγεράς.

 Σ ε ι ρ ά   τ ε τ ά ρ τ η (όρθιοι) εξ αριστερών προς τα δεξιά: Εμμ. Αντωνιάδης, Περικλ. Τζιντόε, Περικλής Χριστοδούλου, Εμμ. Ζάχος, Αθαν.Μαλλιάρας, Εμμ. Βλαχογιάννης, Γεώργ. Σαράφογλου, Δ. Παπαθεοκλήτου.

Εφημερίδα "Βέροια", Σάββατον 25 Ιανουαρίου 1975

Κατεδαφίζεται ένα ακόμη Αρχοντικό της Παλαιάς Βέροιας

Χαρακτηριστικό δείγμα της παλαιάς Βεροιώτικης αρχιτεκτονικής η οικία Σαπουντζόγλου ισοπεδώνεται.

Η Βέροια που φεύγει...

Η παλαιά Βέροια σιγά σιγά εξαφανίζεται. Και είναι κρίμα που ύστερα από λίγα χρόνια δεν θα υπάρχη ούτε ένα δείγμα αυθεντικού παλαιού Βεροιώτικου σπιτιού. Ένα από τα λίγα -ίσως το τελευταίο- αρχοντικά της Βέροιας, το σπίτι Σαπουντζόγλου επί της οδού Μούμογλου, κατεδαφίζεται χαρακτηρισθέν υπό της αρμοδίας επιτροπής παρά τη διευθύνσει Τεχνικών Υπηρεσιών, ως ετοιμόρροπον.

Ο Δήμος Βέροιας είχε προτείνει προ πολλού εις το Υπουργείον Πολιτισμού και Επιστημών να χαρακτηρισθή το εν λόγω αρχοντικόν ως διατηρητέο, διότι αποτελεί χαρακτηριστικόν δείγμα της Βεροιώτικης αρχιτεκτονικής. Και η πρότασις ήτο γνωστή εις την αρμόδιαν Τεχνικής Υπηρεσίαν. Παρά ταύτα δια την κατεδάφισιν εχορηγήθη επίσημος άδεια.

Ο Δήμος ως πληροροφούμεθα μόλις έλαβε γνώσιν του πρωτοκόλλου, δια την οποίαν εκρίθη η οικοδομή ως ετοιμόρροπος, απέστειλε αμέσως τηλεγράφημα εις το Υπουργείον Πολιτισμού και Επιστημών, ζητών την ανάκλησιν του.

Τίποτε δεν έγινε και το αρχοντικό κατεδαφίζεται.

Έτσι ένα ακόμη πολύτιμο κομμάτι της παλαιάς Βεροίας, ανεκτίμητος θησαυρός του παρελθόντος που έπρεπε να διασωθή με κάθε θυσία, εξαφανίζεται από την απληστία του μπετόν.

Εφημερίδα "ΒΕΡΟΙΑ", Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 1972

Η ενθρόνισις του Νέου Μητροπολίτου Βεροίας και Ναούσης κ.κ. Καλλινίκου

Σήμερον και περί ώραν 4 μ.μ. θα λάβη χώραν η ενθρόνισις του Νέου Μητροπολίτου Βεροίας και Ναούσης Σεβασμιωτάτου κ.κ. Καλλινίκου.

Η πόλις έχει σημαιοστολισθή από άκρον εις άκρον. Τα καταστήματα θα παραμείνωσιν κλειστά από 3.30-5 μ.μ. τας ιδίας δε ώρας οι κώδωνες των εκκλησιών θα σημαίνωσι χαρμοσύνω.

Ως τόπος υποδοχής ωρίσθη η πλατεία του Κρατικού Νοσοκομείου, ένθα θα προσέλθωσι άπασαι αι πολιτικαί και στρατιωτικαί αρχαί ως και αι οργανώσεις και ο λαός της Πόλεως και Περιχώρων. Η παράταξις των σχολείων θα λάβη χώραν καθ΄ όλων το μήκος της οδού Μητροπόλεως.

Η ενθρονιστήριος τελετή θα τελεσθή εν τω Μητροπολιτικώ Ναώ θέλει δε μεταδοθλη δια μεγαφώνων έξωθι του Ιερού Ναού.

Τον Μητροπολίτην εκ μέρους της πόλεως θα προσφωνήση ο Δήμαρχος Βεροίας εκ μέρους δε του Κλήρου ο Αρχιμ. κ. Κύριλλος Σοφτάς θα επακολουθήση δε ο ενθρονιστήριος λόγος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ.κ. Καλλινίκου.

Μετά το τέλος της ενθρονιστηρίου τελετής, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτξς κ.κ. Καλλίνικος θα δεχθή τα συγχαρητήρια των Αρχών, και εκπροσώπων εις την μεγάλην των δεξιώσεων αίθουσαν του Μητροπολιτικού Μεγάρου.

Εφημερίδα "Εξόρμησις", Απρίλιος 1958

Οι πρόδρομοι του Βεροιώτικου Ποδοσφαίρου

Αρκετές φορές, παλιότερα και πρόσφατα, η "Βέροια" ασχολήθηκε με το "αθλητικό παρελθόν" της πόλης δημοσιεύοντας κείμενα με χρήσιμα και ενδιαφέροντα στοιχεία των αθλητικών δραστηριοτήτων της Βέροιας που έφυγε και των πρωτεργατών του αθλητισμού του τόπου μας.

Σήμερα η στήλη προσφέρει στους αναγνώστες της μια σπάνια φωτογραφία, τραβηγμένη το 1926, που δανείστηκε από τη συλλογή του παλιού ποδοσφαιριστή Φίλιππα Χατζηνικολάκη.

Στη φωτογραφία εικονίζεται μια από τις παλιότερες ομάδες της Βέροιας, ο "Ηρακλής", που απαρτιζόταν από γνωστούς συμπολίτες μας, νεαρούς τότε μαθητές.

Στην επάνω σειρά όρθιοι από αριστερά είναι οι Θεοδ. Εμμανουηλίδης, Ευθύμ. Τσελέπης (αργότερα Δήμαρχος Βέροιας), Φίλιπ. Χατζηνικολάκης, Ιωάννης Ζώκος και Μιχ. Ιωακειμίδης.

Στη μεσαία σειρά από αριστερά είναι οι Μπλουγούρας, Γεωργ. Κακαούτης και Κων. Κακούτης.

Στην κάτω σειρά από αριστερά είναι οι Ζιάγας, Απόλλων Τσακίρης (ο μεταγενέστερος γνωστός ταβερνιάρης) και Σάβ. Ψαλτόπουλος.

Εφημερίδα "ΒΕΡΟΙΑ", Παρασκευή 12 Αυγούστου 1988

Εικόνες από τα περασμένα

Το εργοστάσιο Χατζηνικολάκη που βρισκόταν στην περιοχή καταδύσεως του Τιμίου Σταυρού -το κτίσμα του υπάρχει ακόμα- ήταν κάποτε μιά ανθούσα επιχείρηση της Βεροίας που απασχολούσε πολλούς εργάτες και άλλο προσωπικό.

Στο κλισέ μας μιά αναμνηστική φωτογραφία που πάρθηκε το έτος 1927 με το προσωπικό και τους επιστάτες του Εργοστασίου, μπροστά απ' τις εγκαταστάσεις του.

Μερικά από τα ονόματα του προσωπικού της φωτογραφίας:

Επιστάτες: Αντ. Μίκας, Νικ. Μίκας, Μαρ. Κασίδου, Ευθ. Μέλιου, Ελ. Μέλιου.

Εργάτες: Λ. Γκουλγκουλίνας, Θωμάς Γκαβαισές. Γιάννης Κουτούλας, Γιάννης Μπαλής, Νικ. Ντουλίκας, Κώστας Καρακίτσος, Γιώργος Ιωακειμίδης, Λάκης Πανταζής, Ματρ. Παπασταύρου, Μαρ. Μουστάκα, Αντ. Καραβέλας, Στέλλα Κουκουμπλή και άλλοι. 

Εφημερίδα "ΒΕΡΟΙΑ", Σάββατο 24 Μαίου 1980

Το παλιό ρολόγι της Βέροιας

Μια σπάνια φωτογραφία του παλιού ρολογιού της Βέροιας που για πολλούς αιώνες συντρόφευε τους Βεροιώτες, νύχτα - μέρα, με το χαρακτηριστικό του κτύπημα. Το λέγανε "ώρα" ή "ρολό(γ)ι" και ήταν στην ομώνυμη Πλατεία, που μετονομάστηκε ήδη σε πλατεία Κ.Ρακτιβάν.

Κτίσθηκε επί σερβικής κατοχής της Βέροιας (1345 ή 1946) από τον Κράλην (βασιληά) της Σερβίας Δουσάν. Κατεδαφίστηκε το 1930 (βλ. "Γλωσσάριο της Βεροίας" (Βαταλαμίδα) Στ. Σβαρνόπουλου, σελ. 104)

Στην κορυφή του Πύργου υπήρχε ηχητικό ρολόγι (καμπάνα) που γνωστοποιούσε τις ώρες με ανάλογα χτυπήματα που ακούγονταν σ' ολόκληρη την πόλη και την περιοχή της μέχρι τα χωριά του κάμπου.

Η αναστήλωση του παλιού ρολογιού, στα πλαίσια ενός έργου διαμορφώσεως της πλατείας, θα ήται μιά μεγάλη προσφορά προς την πόλη.

Ας ευχηθούμε και ας ελπίσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι όνειρο άπιαστο.

Εφημερίδα "ΒΕΡΟΙΑ", Σάββατο 1 Οκτωβρίου 1977

Μία Ιστορική Φωτογραφία του 1913-1914

Η φωτογραφία αυτή βρέθηκε στα αρχεία του αείμνηστου δικηγόρου Γεωργ. Χατζηδήμου, την παρέδωσε δε στον υπογράφοντα, ο συμπολίτης κ. Δημ. Σμυρλής, φαρμακοποιός, με την παράκληση όπως, αφού εξακριβωθούν τα ονόματα των εικονιζομένων, δημοσιευθή στη "ΒΕΡΟΙΑ".

Η ιδιόγραφη σημείωση φανερώνει ότι η φωτογραφία εικονίζει τους δικαστάς και δικηγόρους των ετών 1913-1914, πάρθηκε δε στο καφενείο "Καραχμέτη".

"Στο Σέλι", ένα αξέχαστο τριήμερο

26 Φεβρουαρίου 1955. Προ 28 χρόνων, το Σέλι χιονισμένο, χιόνι, ένα μέτρο, πολύ παγωμένο, ο δρόμος μόνον δια Ναούσης, είχε προηγηθή εκχιονιστήρας που το χιόνι είχε συσσωρευθή εκατέρωθεν του δρόμου σε ύψος πέραν των δύο μέτρων, έτσι η διαδρομή δια μέσου του στενωπού αυτού των χιόνων και με τα πανύψηλα δένδρα χιονισμένα, ήτο μεγαλοπρεπέστατη.

Την ημέρα αυτή είχε προηγηθή η Βασιλική Οικογένεια μετα της ακολουθίας Της για να παρακολουθήση χιονοδρομικούς αγώνας των εκεί εκαπιδευθέντων εις την χιονοδρομίαν στρατιωτών των ΛΟΚ.

Η Βασιλική Οικογένεια είχε καταλύσει στο σπίτι των αδελφών Καραβίδα.

27 Φεβρουαρίου 1955. Εξ αριστερών προς τα δεξιά: Νικόλαος Δασκαλόπουλος, Γεώργιος Πατρώνης, Στέφανος Ζάχος, Αντώνιος Κεμιντζές, Γεώργιος Πιτούλας και καθήμενος ο Αντώνιος Ζήσης.

Ο Δήμαρχος Βεροίας κ. Κεμιντζές και ο Πρόεδρος της κοινότητος Σελίου κ. Πιτούλιας, μαζί με άλλους Βεροιώτας, μετέβησαν στο Σέλι με στρατιωτικό τζιπ (πενιχρά τα έσοδα του Δ¨ημου, πενιχρά και τα μέσα διακινήσεως του Δημάρχου) για να ευχηθούν στον Βασιλέα, αείμνηστον Πάυλος το "καλώς ώρισεν" και να ζητήσουν την επέμβασιν Του, όπως στο Σέλι δημιουργηθή χιονοδρομικόν κέντρον, πράγμα που η Ζήρια το καταπολεμούσε με σκοπό το κέντρο αυτό να δημιουργηθεί στην εκεί περιφέρεια. Ο Δήμαρχος και ο Πρόεδρος της κοινότητος εγένεντο αμέσως δεκτοί υπό του Βασιλέως, περί ώραν 7ην μ.μ. παρουσία του συμπολίτου μας υπασπιστού κ. Ιωάν. Δασκαλόπουλου, ήδη αντιστρατήγου ε.α.

Ιδρύθη Τουριστικός 'Ομιλος Σελίου

Κατόπιν ενεργειών φιλοπροόδων κατοίκων του Κάτω Βερμίο, ιδρύθη Σωματείο υπό την επωνυμία Τουριστικός Όμιλος Σελίου, σκοπός του οποίου είναι η τουριστική ανάπτυξις του χωριού και της  περιοχής Κάτω Βερμίου.

Το Σέλι έχει όλες τις προυποθέσεις εξελίξεως του σε διεθνούς φήμης τουριστικό κέντρο για κάθε εποχή

Η πρώτη Διοίκησι, του νεοσύστατου Ομίλου απετελέσθη εκ των κ.κ. Πέτρου Βαβούρα, ως προέδρου, Γεωργίου Μπέλλα, ως αντιπροέδρου, Γεωργίου Καπράρα, ως Γεν. Γραμματέως, Στεργίου Μπέτσα, ως Ταμίου, Πέτρου Καρανίκα, Δημητρίου Παπαδημητρίου και Αντωνίου Παπαγιάννη ως μελών.

Εκπρόσωπος της Διοικήσεως εδήλωσεν ότι πρόθεσις των μελών της είναι η δραστηριοποίησης όλων των μέσων δια των οποίων θα επιτευχθή η πήρης αξιοποίησις των φυσικών καλλονών του χωριού και εις τρόπον ώστε  τούτο να αποτελέση μοναδικός εις την Ελλάδα χώρον δια χειμερινόν και θερινόν τουρισμόν.

Ο νεοσυσταθής Όμιλος, ως πρώτην εκδήλωσιν, οργανώνει για σήμερα, στο Κέντρο Μπαρμπαρούση του Σελίου, χοροεσπερίδα, η οποία προβλέπεται ότι θα στεφθή υπό πλήρους επιτυχίας.

Εφημερίδα "ΒΕΡΟΙΑ", Σάββατον 18 Αυγούστου 1973