Βέροια: μια παλιά πόλη με σύγχρονο αέρα

Στους πρόποδες του Βερμίου, με τα έλατα, τις καστανιές, τις οξιές, τα πεύκα και τα πουρνάρια, απλώνεται η Βέροια, μια από τις παλαιότερες πόλεις της Ελλάδας, με αναφορές στο Θουκυδίδη από την κλασική εποχή.

Αν και για τη ρίζα της ονομασίας της δεν υπάρχει μια σαφής εξήγηση, μια από αυτές είναι ότι προέρχεται από τη φράση «φέρειν ρόιας» (παράγει ρόδια), κάτι που ισχύει για την περιοχή, ενώ οι Τούρκοι την ονόμαζαν Καραφέρρια, που σημαίνει Μαυρο-Βέροια και μάλλον εμπνεύστηκαν από την καταχνιά που επικρατεί στην πόλη το βαθύ χειμώνα.

Από τη βόρεια Ελλάδα, οι περίπου 45 χιλιάδες κάτοικοί της Βέροιας δέχονται συχνούς επισκέπτες, μιας και από τη Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, απέχει λίγο παραπάνω από 70 χιλιόμετρα. Τα 510 χιλιόμετρα από την Αθήνα, όμως, την καθιστούν έναν προορισμό πιο δύσκολο, αλλά που προσφέρει πολλά πράγματα να δει και να γνωρίσει κάποιος, μέσα από τα αξιοθέατα, την ιστορία της, την παραδοσιακή αρχιτεκτονική στις παλιές γειτονιές της και τις πολλαπλές εκκλησίες της, βυζαντινού και μεταβυζαντινού χαρακτήρα. 

 

Περιήγηση στην καρδιά της Βέροιας
Ξεκινώντας από τις παραδοσιακές συνοικίες της, οι πιο γνωστές που διασώζονται σήμερα είναι η εβραϊκή και η χριστιανική, από τους 16 «μαχαλάδες» που υπήρχαν στην πόλη στα μέσα του 19ου αιώνα. Η εβραϊκή συνοικία είναι η Μπαρμπούτα, βορειοδυτικά της, πλάι στον ποταμό Τριπόταμο, έχει το δικό της χαρακτήρα και αρχιτεκτονική με τις προεξοχές των κτιρίων (γνωστές και ως σαχνισιά) και τις βαριές εξώπορτες και χρονολογείται από το 50 μ.Χ. Εκεί βρίσκεται και το πέτρινο κτίριο της Συναγωγής, πίσω από την οποία διασώζεται ακόμη το Μικβέ (θρησκευτικός λουτρώνας).

Η χριστιανική συνοικία Κυριώτισσα με τις λιθόκτιστες εκκλησίες και τα λιθόστρωτα σοκάκια της «ταξιδεύει» τους επισκέπτες της σε άλλη εποχή. Με πολλές χριστιανικές και βυζαντινές εκκλησίες και αρχιτεκτονική παρόμοια με τη Μαρμπούτα, η Κυριώτισσα διατηρεί την ιδιαιτερότητά της, ενώ προσφέρεται και για αναψυχή με τους διάφορους αναπαλαιωμένους χώρους της.

Η βόλτα στην πιο χαρακτηριστική πλατεία της πόλης με το διώροφο κτίριο του Δικαστικού Μεγάρου, την πλατεία Ωρολογίου, φυσικά και δεν πρέπει να λείπει από την περιήγηση σας. Πίσω από το Δικαστικό Μέγαρο, μάλιστα, μπορείτε να δείτε τον εντυπωσιακό πύργο από την οχύρωση της πόλης, αλλά και να φτάσετε στη Μπαρμπούτα μέσα από το «μονοπάτι της βασίλισσας Βεργίνας».

Όσοι θέλετε να έρθετε σε πιο άμεση επαφή με τη φύση, το καταπράσινο πάρκο Εληάς, στο κεντρικότερο σημείο της πόλης ενδείκνυται για έναν όμορφο και ήρεμο περίπατο, ενώ πλάι στο πάρκο, εκτείνεται και το κατάφυτο Πάρκο Αγίων Αναργύρων.

Στην πόλη θα βρείτε και ένα ιστορικό μνημείο που αποτελεί την πηγή του θρησκευτικού τουρισμού στην πόλη, το Βήμα του Αποστόλου Παύλου, όπου κάθε Ιούνιο διεξάγονται εορταστικές εκδηλώσεις ονομαζόμενες «Παύλεια».

Κατά τη διάρκεια της απόδρασής σας στη Βέροια μπορείτε, επίσης, να επισκεφτείτε τον Αρχαιολογικό Χώρο Αγίου Παταπίου, που αποτελούσε το κέντρο της αρχαίας, αλλά και της παλαιοχριστιανικής Βέροιας, ενώ δεν θα χρειαστεί να ψάξετε και πολύ για να βρείτε μερικές από τις 48 σωζόμενες βυζαντινές της εκκλησίες (Ναός της Αναστάσεως του Σωτήρος, Ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, Ναός των Αγίων Πέτρου και Παύλου κ.ά.).

Ανάμεσα στις διάφορες εκκλησίες της πόλης θα βρείτε και τζαμιά, αφού πολλές από τις παλιές εκκλησίες μετατράπηκαν σε τούρκικους χώρους λατρείας με την εγκατάσταση των Τούρκων στη Βέροια τον 15ο αιώνα, με το Χουνκιάρ τζαμί, το Καζακτσί και Ορτά τζαμί να είναι μερικά από αυτά.

Στο Βυζαντινό Μουσείο της πόλης θα γνωρίζετε τη Βέροια κατά τη Βυζαντινή εποχή με κάθε λεπτομέρεια, ενώ στο πρόσφατα ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο θα κάνετε μια πλούσια αναδρομή στο μεγάλο παρελθόν της, από την παλαιολιθική εποχή ως και την περίοδο της Τουρκοκρατίας.

Μην φύγετε χωρίς να δοκιμάσετε τις γεύσεις της
Επειδή η γνωριμία με έναν τόπο δεν περιορίζεται μόνο στα μνημεία και τα αξιοθέατά του, μην παραλείψετε να τιμήσετε και τις γαστρονομικές προτάσεις της περιοχής. Η Βέροια φημίζεται για το ρεβανί της που είναι και το παραδοσιακό γλυκό, αλλά και για τους σιροπιαστούς λουκουμάδες της, που αν δεν αγοράσετε σε κάποιο ζαχαροπλαστείο, θα σας βρουν σίγουρα ως κέρασμα μετά το φαγητό σε κάποιο εστιατόριο ή ταβέρνα. 

Η κουζίνα της Βέροιας δύσκολα θα σας αφήσει παραπονεμένους, αφού οι παραδοσιακές της πίτες με γέμιση πράσου, τυριού ή χόρτων και το αλμυρό μπάτζο (είδος τυριού), αλλά και τα κρεατικά της, με την τηγανιά, τα μπαρμπούρια (κεφτεδάκια), το χοιρινό με σέλινο κ.ά. δίνουν πολλές γευστικές επιλογές. Για να μπείτε… βαθιά στο κλίμα, δοκιμάστε το πιο γνωστό πιάτο της περιοχής, τον φασουλονταβά, δηλαδή φασόλια στο φούρνο.

Έξω από την πόλη
Λίγο πιο έξω από τη Βέροια, είναι ευκαιρία να επισκεφτείτε και τη Βεργίνα όπου ανακαλύφθηκε και ο αρχαίος τάφος του Βασιλιά Φιλίππου Β' και να δείτε το σύγχρονο υπόγειο μουσείο της, με εκθέματα από όλη την ιστορία της Μακεδονίας.

Οι λάτρεις του χιονιού μάλλον δεν θα παραλείψουν την επίσκεψη και στο Χιονοδρομικό Κέντρο Σελίου, περίπου 25 χιλιόμετρα από τη Βέροια, στον οικισμό Κάτω Βέρμιο. Αποτελεί, μάλιστα, το πρώτο οργανωμένο κέντρο χιονοδρομίας στην Ελλάδα.

Αν βρεθείτε στην πόλη καλοκαίρι, βάλτε στο πρόγραμμά σας και το Φεστιβάλ Αλιάκμονα που πραγματοποιείται 5 χιλιόμετρα έξω από το κέντρο, δίπλα σε φράγμα του ποταμού Αλιάκμονα, κάθε Ιούλιο. Στο τετραήμερο φεστιβάλ πραγματοποιούνται συναυλίες, αθλητικές δραστηριότητες ενώ παρέχεται και η δυνατότητα κατασκήνωσης για όσους θέλουν να έρθουν πιο κοντά στη φύση της περιοχής.

Τζούλια Τασώνη