Βέροια ή Βέρροια ή Καραφέρρια…

Η ονομασία της πρωτεύουσας του Νομού Ημαθίας δεν διαθέτει κάποια συγκεκριμένη ετυμολογία με αποτέλεσμα να καθίσταται δυνατή η αναφορά σημαντικού αριθμού πιθανών εκδοχών. Σύμφωνα με γλωσσολόγους, λοιπόν, η κατάληξη "-ροια" είναι παράγωγο του ρήματος "ρέω" και προσδίδεται σε πόλεις πλούσιες σε υδάτινα αποθέματα, πράγμα το οποίο ισχύει στην προκειμένη περίπτωση. Το δε ρήμα "φέρω" στην αρχαία ελληνική ενέχει και την έννοια "είμαι πλούσιος σε κάτι", εξ ου και η λέξη "φερνή" που σημαίνει "προίκα". Οι Τούρκοι κατακτητές την αποκαλούσαν "Καραφέρρια", δηλαδή Μαυρο-Βέροια λόγω της καταχνιάς κατά την υγρή χειμερινή περίοδο. Παλιότερα, η λέξη γραφόταν Βέρροια (με δύο Ρ). Μια άλλη σημαντική γλωσσολογική ερμηνεία αποδίδει την ονομασία της Βέροιας στη φράση "φέρειν ρόιας" που σημαίνει "παράγει ρόδια". Τούτο, όμως, ενδέχεται να μην ευσταθεί κιόλας, γιατί κατά την άποψη των ειδικών αποτελεί παράδοξο, εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών, κατά τη χειμερινή περίοδο.
Πέρα όμως από την προέλευση της ονομασίας της, η Βέροια, μια από τις πιο όμορφες πόλεις της Μακεδονίας, έχει τόσα πολλά αξιοθέατα να επιδείξει σε όποιον την επισκεφτεί. Αξίζει, λοιπόν, να γίνει μια συνοπτική αναφορά αυτών προς διευκόλυνση όσων σκέφτονται να "εξερευνήσουν" αυτή την ιδιαίτερη περιοχή…

Εβραϊκή Συναγωγή

Πιο συγκεκριμένα, το Βήμα του Αποστόλου Παύλου αποτελεί ένα ιστορικό μνημείο παγκόσμιου θρησκευτικού τουρισμού, αφού ο Απόστολος Παύλος δίδαξε στην πόλη τον 1ο αιώνα μ.Χ. και συνέχισε το ταξίδι του ευχαριστημένος από την θερμή υποδοχή των κατοίκων της και την προσήλωσή τους στο λόγο του. Κάθε Ιούνιο, λοιπόν, διεξάγεται μια μεγάλη εορταστική εκδήλωση, επονομαζόμενη "Παύλεια". Την ίδια στιγμή, στην καρδιά της εβραϊκής συνοικίας της Βέροιας, δηλαδή της Μπαρμπούτας βρίσκεται η Εβραϊκή Συναγωγή, της οποίας το πέτρινο κτίριο χαρακτηρίζεται από έναν περίτεχνο εσωτερικό διάκοσμο. Πίσω από αυτή διασώζεται ακόμη το Μικβέ (θρησκευτικός λουτρώνας) ενώ καθίσταται προφανές πως αυτή βρίσκεται στην ίδια ευθεία με τα σπίτια, σε αντίθεση με τις χριστιανικές συνοικίες που είχαν την εκκλησία στη μέση. Σήμερα, η Συναγωγή είναι κλειστή και ανοίγει μόνο όταν Εβραίοι ταξιδεύουν και έρχονται για να προσευχηθούν. Άλλωστε, σε αυτό ακριβώς το σημείο κήρυξε ο Απόστολος Παύλος, όταν επισκέφθηκε την πόλη το 51 και το 57 μ.Χ. Φυσικά, δεν είναι λίγοι αυτοί που ονομάζουν τη Βέροια "μικρή Ιερουσαλήμ" λόγω της πληθώρας εκκλησιών που διαθέτει και έχοντας ως πολιούχος της τον Άγιο Αντώνιο.

Όσον αφορά στο αρχαιολογικό ενδιαφέρον της Βέροιας, αυτό εστιάζεται στο Μουσείο της Βεργίνας, το οποίο είναι χτισμένο στη θέση των αρχαίων Αιγών. Εκεί με ανασκαφές του εξαίρετου αρχαιολόγου Μανώλη Ανδρόνικου, ήρθε στο φως ο αρχαίος τάφος του Βασιλιά Φιλίππου Β΄. Μεγάλο ενδιαφέρον προκαλεί όμως το σύγχρονο υπόγειο Μουσείο της Βεργίνας με τους Βασιλικούς τάφους και τα εκθέματα από ολόκληρη την ιστορία της Μακεδονίας. Βέβαια, υπάρχουν και άλλα πολλά και αξιόλογα μουσεία στην πόλη, όπως το Βυζαντινό Μουσείο, το Βλαχογιάννειο Μουσείο Νεότερης Ιστορίας και Τέχνης, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Λαογραφικό Μουσείο (αρχοντικό Σαράφογλου) καθώς και το Εθνικό Μουσείο Εκπαίδευσης.

Στο κέντρο της πόλη, ο επισκέπτης μπορεί να δει την Πλατεία Ωρολογίου ή Ρακτιβάν, την πιο χαρακτηριστική πλατεία της Βέροιας, όπου βρίσκονται και τα δικαστήρια. Η πλατεία οφείλει το όνομά της στον πύργο με το ρολόι που φιλοξενούσε – ο οποίος δεν σώζεται σήμερα – καθώς και στον κορυφαίο Βεροιώτη, νομομαθή και πολιτικό, Κωνσταντίνο Δ. Ρακτιβάν (1865-1935), πρώτο Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η προτομή του Ρακτιβάν "φρουρεί" την είσοδο του Δικαστηρίου.

Πάρκο Εληάς

Φυσικά, η Βέροια είναι γνωστή και για τον φυσικό της πλούτο. Το Πάρκο Εληάς, το καταπράσινο και πιο κεντρικό πάρκο της πόλης δικαίως χαρακτηρίζεται ως το μπαλκόνι της Βέροιας. Δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να αγναντέψει την πανοραμική θέα του κάμπου της Ημαθίας, απολαμβάνοντας τον καφέ, το ποτό, το γεύμα ή το γλυκό του στο συγκρότημα "Εληά", όπου ορισμένα εξαίρετα νεοκλασικά κτίρια λειτουργούν πλέον ως καφέ. Ανάμεσα στους όμορφους χώρους πρασίνου κυριαρχεί η προτομή του λόγιου Βεροιώτη (από την πατρογενιά του) Δημητρίου Εμμ. Βικέλα (1835-1908), πρώτου Προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής ενώ κατά μήκος της οδού Ανοίξεως, πλάι στο Πάρκο της Εληάς, εκτείνεται το κατάφυτο Πάρκο Αγίων Αναργύρων. Μια ήσυχη διαδρομή, στην καρδιά της πόλης, μπορεί να γαληνέψει ακόμα και την πιο ανήσυχη ψυχή… Παράλληλα, το Άλσος Παπάγου, μία καταπράσινη έκταση κοντά στην πόλη, είναι το ιδανικότερο μέρος για έναν περίπατο ενώ για όσους επιθυμούν να ξαποστάσουν υπάρχει και το αναψυκτήριο. Επιπλέον, εκεί βρίσκεται το υπαίθριο θέατρο που φιλοξενεί τις πιο γνωστές παραστάσεις, κατά τους θερινούς μήνες.

Μην ξεχνάτε όμως πως πέρα από όσα έχετε να δείτε και να ζήσετε στην πόλη της Βέροιας, δεν πρέπει να φύγετε χωρίς να γευτείτε το παραδοσιακό – εδώ και πάρα πολλά χρόνια – γλύκισμά της, το ρεβανί !

Καλή περιήγηση, λοιπόν…

 Σύνταξη: Μαρία Τότσκα